Dışkı Tutamama
Dışkı Tutamama (Anal İnkontinans) Nedir?
Dışkı tutamama, dışkı inkontinansı, fekal inkontinans, enkoprezis gibi isimler ile tanımlandığını görebilirsiniz. Sadece gaz veya sıvı şekilde Kaçış olursa buna minör inkontinans denirken katı dışkı tutamama ya ise majör inkontinans denir. Toplumun %2 ile 7’sini etkileyen bir durumdur. Birçok kişiye bu durumdan psikolojik olarak etkilendiği için sakladığından gerçek oranlar daha fazla olabilir.
Minör inkontinans erkek ve kadınlara aynı oranda etkilerken majör inkontinans kadınlarda 2 kat daha fazla görülür. Yaşlı Erişkinlerde dışkı kaçırma sorunları daha fazladır.
Dışkı kaçırma sorunu Kişinin kendini özgüvenini kaybettirici gibi anksiyete yol açarken sosyal olarak da kişiyi izole olmasına neden olur. Bu sonuçların göz önüne alındığında dışkı tutamama sorununun tedavi edilmesi gereken bir durum olduğu anlaşılacaktır.
Fekal inkontinans yani dışkı kaçırma tedavi edilebilir bir durumdur. Vakaların bir kısmında yakınmalar azaltılabildiği gibi sıklıkla da tedavi edilebilir.
Dışkı Tutamama (Anal İnkontinans) sebepleri Nelerdir?
Dışkının istendiğinde tutulup istendiği zaman yapılabilmesi makat bölgesindeki kasların ve bunları yöneten sinir yapılarının düzgün çalışmasına bağlıdır. Kasların yapısını bozan ve sinir iletisini engelleyen her türlü rahatsızlık dışkı kaçırmaya neden olabilir.
- Anal büzgeç hasarları; en sık sebepleri vajinal doğumlar ve anal bölge cerrahileridir.
- Nörolojik sebepler; diyabet, multiple Skleroz, omurilik hasarları. Özellikle bağırsakların son kısmında sistemde bir şekilde dışkının tutulmasında önemli olan dış anal büzgeç (external anal sfinkter) ve puborektalis kaslarını yöneten sinirlerde soruna sebep olan durumlar dışkı kaçırmaya neden olurlar.
- Rektumun genişleyebilir özelliğinin azalması; ülseratif kolit veya Crohn hastalığı gibi inflamatuar bağırsak hastalıkları, radyasyona bağlı rektit. Bu özellik kaybolduğunda rektum gerektiğinde fazla dışkı tutamayacağından kaçırmaları sebep olabilir.
- Taşlaşmış dışkı ;yaşlı hastalarda Fekal impaksiyon da denilen bu durumda rektum bölgesinde dışkı hacimli bir taş şeklinde sertleşir. Bu taşlaşmış dışkı anal bölgede iç anal büzgeçi ( internal anal sfinkter ) gevşetir ve sıvı tarzında dışkı kaçaklarına neden olur.
- Şiddetli ishal irritabl bağırsak sendromu, aktif inflamatuar bağırsak hastalıkları, ve akut gastroenteritlerde ishalin şiddetli döneminde dışkı tutamama görülebilir. İshal tedavi edildiğinde bu durum düzelecektir
Gaita İnkontinans tanısı nasıl konur?
Hikaye fizik muayene ve bazı tanısal testler ile fekal inkontinans sebebi bulunmalı, tanısı konulmalıdır.
Tanısal testler
Kolonoskopi
Kolonoskopi ile tüm bağırsak incelenir. Bağırsak üzerinde dışkı kaçırmanın sebebi olabilecek bir inflamasyon, tümör veya diğer rahatsızlıklar varsa tanısı konabilir.
Anorektal manometre
Anorektal manometri ile kalın bağırsakların son kısmındaki kasların uygun basınçlarda çalışıp çalışmadığı uygunsuz kasılmalar gösterip göstermediği anlaşılacaktır. Örneğin vajinal doğumları sırasında oluşabilecek büzgeç hasarlarında anal büzgeçteki istirahat basınçları düşük olacaktır veya istemli makat sıkma ile olması beklenen dış büzgeç basıncı oluşmayacaktır.
Anorektal endosonografi veya pelvik emar
Bu görüntüleme metotları ile anal büzgeç yapısını, rektum duvarlarını ve dışkılamaya katkı sağlayan pelvik bölge kaslarının yapısal durumu değerlendirilir. Özellikle anorektal endoskopik ultrason ile iç anal büzgeç ve dış anal büzgeç kaslarındaki travmatik yırtıklar çok iyi bir şekilde görüntülenmektedir. Aşağıdaki video YouTube kanalımızdan alınmış olup gaita inkontinansı olan yaşlı bir bayan hastamızda anorektal endoskopik ultrason ile external anal sfinkter de ki yırtık görülmektedir.
Dışkı testleri
Şiddetli İshale bağlı dışkı tutamama durumlarında ishalin sebebi ne yönelik yapılacak testlerdir. Dışkıda gizli kan, parazit incelemesi, kalprotektin ve laktoferrin düzeylere ile ve dışkı kültürü bu testler arasında sayılabilir.
Dışkı Tutamama (Anal İnkontinans) Nasıl Tedavi Edilir?
-Medikal tedaviler
Medikal tedaviler dışkı kaçırma sıklığını, taşlaşmış dışkı oluşumunu engellemeye çalışan böylece taşıma ishali şeklinde kaçaklara neden olan durumları ilaçlarla düzeltmeye çalışan yöntemlerdir.
- Dışkıya hacim arttırıcı ilaçlar
- Dışkılama sıklığını azaltan ilaçlar
- Antikolinerjik ilaçlar
- Taşlaşmış dışkının tedavisi
- Düzenli tuvalete gitme alışkanlığı oluşturma
-Diğer metotlar
- Anal tıkaçlar
- Sakral sinir uyarıcılar
- Anal elektriksel uyarılar
- Anal kanal Mukoza altına dolgu enjeksiyonu
Kolon Hastalıkları ile Alakalı Diğer Makaleler
Kolon Kanseri
Kolon Kanseri Kolon kanseri, sindirim sisteminin kalın bağırsağında (kolon) veya rektumda oluşabilen bir kanser türüdür. Bu kanser türü dünya genelinde en sık görülen kanserler arasında yer almaktadır. İçindekiler Kolon Kanseri Nedir? Kolon Kanserinden Korunmak için ne yapılmalıdır? Kolon kanseri evreleri
İnflamatuar Bağırsak Hastalıkları
İnflamatuar Bağırsak Hastalığı (İBH) İnflamatuar bağırsak hastalığı (İBH), bağırsakların kronik bir şekilde iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. İBH’nin iki ana türü vardır: Crohn hastalığı ve ülseratif kolit. İBH, genellikle kalıcı bir hastalıktır ve hayat boyu devam edebilir. İçindekiler İnflamatuar
KOLON POLİPLERİ
Kolon Polipleri Kolon polipleri kolon mukozası yüzeyinden kabarık olarak gelişen küçük et parçacıklarıdır. Kolon poliplerin büyük çoğunluğu zararsızdır. Ancak bazı polipler zaman içerisinde kansere dönüşebilmektedir. İçindekiler Kolon Polipleri Nedir ve Neden Oluşurlar? Kolon Polipleri Türleri ve Özellikleri Kolon Poliplerinin Belirtileri
ÜLSERATİF KOLİT
Ülseratif kolit, kalın barsakların iç yüzeyini tutan inflamasyon gelişmesi sonrası hastalarda karın ağrısı, ishal ve kanlı ishalle giden
CROHN HASTALIĞI
Crohn hastalığı, gastrointestinal sistemin tümünü yani ağızdan makata kadar olan tüm bölümlerini tutabilen kronik inflamatuar bir hastalıktır